Ngoài rượu táo mèo, lợn cắp nách, vùng đất Sapa còn ghi điểm với du khách trong và ngoài nước bằng đặc sản cá hồi. Giống cá này có mặt tại xứ sở sương mù từ năm 2005, sau khi được Viện nghiên cứu nuôi trồng thủy sản 1 (Bộ thủy sản) thí điểm nuôi thành công. Từ đó, cá hồi trở thành loại cá chủ đạo tại một số khu vực có môi trường nước lạnh ở Sapa như xã Tả Van, xã Bản Khoang.

Cá hồi tại Sapa là cá hồi vân, nhập khẩu từ các nước Bắc Âu như Đan Mạch, Phần Lan. Cá hồi vân chỉ sống ở môi trường nước lạnh, có dòng chảy và ngưỡng nhiệt độ 4-24 độ C. Nếu nhiệt độ vượt ngưỡng trên, cá sẽ bỏ ăn và chết. Do vậy, yếu tố môi trường nước luôn được quan tâm đặc biệt.

Cụ thể, Trung tâm nghiên cứu thủy sản nước lạnh (Viện nghiên cứu thủy sản 1 - Bộ thủy sản) đã hướng dẫn người dân tiến hành xây dựng các hệ thống bể cá nước chảy dưới chân núi. Hệ thống này gồm ống dẫn, bể lọc, bể nuôi cá và bể lắng.

Các bể nuôi cá hồi tại Sapa được đầu tư theo quy chuẩn khắt khe. Ảnh: Bizmedia.

Nước nuôi cá lấy từ Thác Bạc qua các ống dẫn về bể lọc. Tại đây, các tạp chất, sinh vật được loại bỏ để tránh ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của cá. Sau đó, nước từ bể lọc sẽ chảy vào bể cá.

Các bể được thiết kế hình lòng chảo với một đầu cấp và một đầu thoát nước liên tục, tạo ra dòng chảy. Cùng với đó, nước thải của cá sẽ được đi qua một bể lắng để lọc hết các chất cặn bã, tránh gây ô nhiễm môi trường trước khi xả ra ngoài.

Hiện, toàn bộ cá giống và thức ăn đều phải nhập khẩu trực tiếp từ các nước châu Âu như Đan Mạch, Phần Lan... Cụ thể, trứng cá đã thụ tinh được vận chuyển về Sapa, sau đó, ủ từ 1,5 đến 2 tháng trong các bể ở nhiệt độ 8-12 độ C. Cá sau khi nở được ươm giống rồi mới chuyển ra ao nuôi thương phẩm.

Trong giai đoạn nuôi cá thương phẩm, ngoài thức ăn chính là cám công nghiệp có hàm lượng protein trên 50% và hàm lượng lipit thô trên 20%, cá còn được bổ sung muối định kỳ để cung cấp thêm các ion kim loại cần thiết.

Do cá hồi nhạy cảm với thay đổi của thời tiết và môi trường nên việc chăm sóc cần đầu tư kỹ lưỡng. Khi nhiệt độ có dấu hiệu lên cao, toàn bộ ao cá đều được che bằng lưới đen chống nóng.

Về nguồn nước, người nuôi liên tục phải kiểm tra hệ thống đường ống, bể lọc, bể chứa để đảm bảo lượng nước lưu thông ổn định và sạch sẽ. Các bể cá sẽ được vệ sinh định kỳ. Cụ thể, đối với cá nhỏ, người nuôi vệ sinh bể mỗi tuần một lần, với cá lớn, 2-3 ngày tiến hành vệ sinh một lần; dụng cụ cho ăn cũng được phơi khô ráo. Ngoài ra, người lạ cũng bị hạn chế xuất hiện trong khu vực sản xuất để tránh mang theo các yếu tố gây hại, ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng và phát triển của cá.

Chính sự tỉ mỉ, khắt khe trong việc chăm sóc, nuôi thả đã tạo nên những con cá hồi Sapa chất lượng, được đông đảo người tiêu dùng lựa chọn. Đó cũng là lý do khiến cá hồi Sapa luôn ở tình trạng khan hiếm dù sản lượng hàng năm lên đến 300 tấn.

Thu Nga